Onder PBM’s vallen standaard beschermingsmiddelen zoals veiligheidsschoenen met stalen neuzen. Die zijn in vrijwel alle deelbranches gebruikelijk, behalve in de fietsenbranche. Ook een overall die beschermt tegen spetters van gevaarlijke stoffen of bescherming tegen hitte hoort daarbij. Daarnaast zijn er aanvullende PBM’s zoals een veiligheidsbril bij slijpwerkzaamheden, adembescherming bij het werken met dampen of gassen en gehoorbescherming bij lawaai. “Deze PBM’s worden regelmatig vergeten of niet gedragen, deels omdat ze vaak minder comfortabel zijn om te dragen,” vertelt Van der Kooij, adviseur arbeidsomstandigheden voor OOMT. “Maar juist bij deze middelen moet je je realiseren dat het ongemak nu veel kleiner is dan de gezondheidsproblemen later.”
Bewustzijn en ervaring
In de praktijk worden risico’s soms onderschat en is er sprake van onwetendheid. “Daarbij stelt de jongere generatie medewerkers steeds hogere eisen aan hun werkomgeving: schoon, veilig en gezond.” Volgens Van der Kooij kan het zelfs een reden zijn om voor een andere werkgever te kiezen: “we zien dat jonge medewerkers veel bewuster zijn van hun rechten en gezondheid. Een veilige omgeving is steeds vaker een voorwaarde om ergens te blijven werken. De oudere generatie weet vaak uit ervaring wat er mis kan gaan. Maar vooral medewerkers daartussen – die niet meer nieuw zijn maar ook niet alles hebben meegemaakt – lopen risico. Zij onderschatten soms hoe schadelijk blootstelling aan bijvoorbeeld geluid kan zijn," waarschuwt de expert.
Gevolgen op korte en lange termijn
De gevolgen van het niet gebruiken van PBM’s kunnen ernstig zijn, zowel op korte als op lange termijn. Denk aan acute schade, zoals een metaalsplinter in het oog of chronische aandoeningen. “Wat je vandaag niet beschermt, kan morgen of jaren later grote gevolgen hebben,” aldus Van der Kooij. “En dan is het vaak te laat om de schade nog terug te draaien.”
Rol als werkgever
Werkgevers zijn wettelijk verplicht om PBM’s kosteloos ter beschikking te stellen. Goede voorzieningen maken daarbij het verschil: bijvoorbeeld door keuze te bieden in gehoorbescherming, zoals standaard oordoppen of op maat gemaakte gehoorbeschermers (otoplastieken). Zulke investeringen zorgen niet alleen voor meer draagcomfort, maar ook voor betere bescherming en minder klachten op de lange termijn. “Als PBM’s prettig zitten en makkelijk verkrijgbaar zijn, is de drempel om ze te gebruiken veel lager,” ziet Van der Kooij in de praktijk. “Daarnaast zijn voorlichting en toezicht essentieel. Medewerkers moeten weten waarom ze beschermingsmiddelen moeten dragen, niet alleen dat het moet.”
Om het gebruik van PMB’s in een bedrijf te borgen vormt een helder beleid de basis. “Maak afspraken vanuit de RI&E en blijf alert op veranderingen, zoals nieuwe machines of materialen. Zorg dat medewerkers weten wanneer en waarom ze PBM’s moeten gebruiken, met duidelijke instructies en pictogrammen. Trainingen en periodieke voorlichting helpen om kennis op peil te houden,” adviseert Van der Kooij “Ook toezicht is belangrijk, zowel vanuit leidinggevenden als onderling. Help elkaar actief om veilig te werken en maak het bespreekbaar als iemand zijn bescherming vergeet. Veiligheid moet een gedeelde verantwoordelijkheid zijn. Hoe meer je elkaar helpt en aanspreekt, hoe vanzelfsprekender veilig werken wordt."
Dit artikel is gesponsord door OOMT.
